වහල්ලු කෙටිකතාව රසවින්දනය හා විචාරය.

අපොස උසස් පෙල (නව විෂය නිර්දේශය ) සිංහල විෂයය සඳහා නිර්දේශිත කෙටිකතා පිළිබඳව රසවින්දනය හා විචාරය.


01. මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ - වහල්ලු කෙටිකතාව.

තිරිසන් සතෙකු වුව ද කරුණාව දයාව හමුවේ දී සංවේදී වන ආකාරය මෙම කෙටිකතාවෙන් අනාවරණය වේ.

මාර්ටින් වික්‍රමසිංහගේ වහල්ලු කෙටිකතා සන්ග්‍රහයෙන් උපුටාගත් වහල්ලු කෙටිකතාව තමා ජීවත් වන පරිසරයෙන් ම ලද සුලබ අත්දැකීමක් ඇසුරෙන් නිර්මාණය වී ඇත.වහල්ලු කෙටිකතාවේ කතාවක් නැත.ඇත්තේ වෘතාන්තයක්, සිද්ධි මාලාවක් පමණී.කෙටිකතාවෙන් ගම්‍ය වනූයේ සතෙකුට දක්වන දයාව කරුණාව නිසා තිරිසනෙකු වූව ද, මිනිසා ඉදිරියේ සංවේදී වන ආකාරයයි.සතෙකු මිනිසාටත් මිනිසෙකු සතාටත් එකිනෙකාට ප්‍රතිඋපකාර දක්වන දුර්ලබ අවස්ථාව කතාවෙන් දැක්වේ.

උපාලිස් නැමැති ගැමියා තම බිරිඳත් දරුවන් දෙදෙනාත් සමඟ නිවසේ ජීවත් වෙයි.හඳයා ඔවුන්ගේ ගවයා ය.ගවයා කරත්තයේ බැඳගත් උපාලිස් ගාල්ල ප්‍රදේශයට යන මගීන් ප්‍රවාහනය කර කුලියක් ලබා ගනී.ඔහු ඉතා දුප්පත් ගැමියෙකු බව නගරය ඇතුළට යන අවසර පත්‍රය පවා ලබා නොගැනීමෙන් පෙනී යයි. ඒ සඳහා අතිරේක මුදලක් වැය වීම ඊට හේතුවයි.   

සෙනසුරාදා සහ ඉරිදා දිනවල හඳයාටත් උපාලිස්ටත් නිවාඩුය.ඒ රජයේ නිවාඩු දවස් නිසාය.එහෙත් ඒ දිනවල ගමේ මිනිස්සු හඳයා රැගෙන ගොස් කරත්තවල  බැඳගෙන වැඩ ගනිතී.උපාලිස් මෙයට අකමැතිය.නිවාඩු දිනවල හඳයාව මුහුදු වෙරළට ගෙන යන උපාලිස් හඳයාව නාවා ඇඟ කිනිතුල්ලන් ගලවා දමයි.පුන්නක්කු බීමට දෙයි.ඌ සමඟ කතා කරයි.ඌට කිසිවෙකුගෙන් හිරිහැරයක් වනවාට උපාලිස් අකමැතිය.

එක්තරා අඳුරු වැසි දිනෙක එළිපත්තේ ඇඳ උඩ නිදා සිටි උපාලිස් මිය ගියේය.හඳයා ඔහුට කිට්ටු වී කකුල පමණක් නොව කම්මුල ද ලෙව කෑවේය.මේ සිදුවීම රසවත් කතාවක් බවට පත් කිරීමට කතුවරයා උත්සාහ ගෙන ඇත.කතාවේ මුල් ඡේදයෙන් ම තේමාව කුමක් දැයි පැහැදිලි ය.

" හඳයා උපාලිස්ගේ කකුල ලෙව කැවේය.නින්දෙන් අවදි වුණු ඔහු පළමුව තම දෙපා දෙස බැලුවේ කෝපයෙනී.ඌ යලිත් ඔහුගේ කකුල ලෙව කෑවේය.කඳුළෙන් තෙත් වුණු මහල්ලෙකුගේ දෙඇස සිහි කරවන උගේ දෙඇසත් තමා දෙසට හැර වූ සැලෙන මස් පිඬු සහිත හොම්බත් දුටු උපාලිස්ගේ කෝපය මැඩගෙන නඟින්නේ කාරුණික හැඟීමකී.''

කතාකරු දක්ෂ ලෙස පළමු ඡේදයෙන්ම පාඨක සිත් ඇඳ බැඳ තබා ගැනීමට සමත් වී ඇති බව පෙනෙයි.තම ස්වාමියා ඉදිරියේ කීකරු ගවයෙකු සේ ස්වභාවය චිත්තරූප මැවෙන අයුරින් ඉදිරිපත් කර තිබේ.

" හඳයා මෙයාට නිදා ගන්නවත් දෙන්නේ නැහැ.හැමදාම උදේට ඇවිත් අවදි කරනවා.බිරිඳ කීවාය."

එසේ ම උදෑසන පිළිබඳව කතුවරයාගේ පරිසර වර්ණනාව සිත් ගන්නා සුලු ය.

"නියන් කොබෙයියකු ක්කුවෝ.ක්කුවෝයි නඟන හඬ ඈට ඇසෙයි.දෙතුන් වර්ගයක නළා හඬවන නළාකාරයෙකු මෙන් කුරුල්ලන් කිහිප දෙනෙකුත් නගන හඬ ඈට ඇසෙයි."

බිරිඳ " බැහැපන් බැහැපන් " යැයි ඌ තල්ලු කළ විට ද මිදුලට බැස කීකරු දරුවෙකු මෙන් උපාලිස් දෙස බලා සිටින්නේ ද කරුණාභරිතව ය.බිරිඳ හඳයා විකුණන්නට ඕනෑ යැයි කී විට උපාලිස් තරයේ ඊට විරුද්ධ විය.උපාලිස්ගේ ජීවිතය හඳයාගේ ජීවිතය සමඟ තදින් බැඳී ඇත.

"තම ජීවිතය හඳයාගේ ජීවිතය හා අත්වැල් බැඳ ගත්තක් බව උපාලිස් දනියි."

යන්නෙන් ඒ බව මැනවින් වැටහේ.

" උපාලිස් සුරතල් කළේ තම දරුවන් නොව හඳයා ය. "යන ප්‍රකාශයෙන් ද ඒ බැව් තව දුරටත් තහවුරු වේ.උපාලිස් හඳයාට මෙතරම් ළෙන්ගතු වී ඇත්තේ ද දරුවන් දෙදෙනෙකුත් තම බිරිඳ ද සමඟ යන්තම් කා බී ජීවත් වීමට ඔහුට උදව් කෙළේ හඳයා නිසාය.අව්‍යාජ ගැමි ස්වභාවය ද එමඟින් මනාව වැටහුම් වේ.

ගැමියකුගේ උසස් සාරධර්මයක් වන කෘතවේදී බව උපාලිස් තුළ තිබූ බව එමඟින් පැහැදිලි වේ.

මගීන් රැගෙන ගාල්ලට යන විට කරත්තය ඉක්මන් කරන්නට යැයි කී විට උපාලිස් හඳයාට කෙවිට පහරින් සංග්‍රහ කරන්නේ නැත.කොන්දට අත ගසා හා පුතා යං කියයි.ඌට කරදර නොකරයි.හඳයාට මෙතරම් ආදරය කරුණාව දැක්වීමට තවත් හේතුවක් කතුවරයා ඉදිරිපත් කරයි.කරත්තය පදවාගෙන යන විට උපාලිස් ඉන් ඇද වැටිණී.හඳයා එවෙලෙහි එක් වරම නතර නොවන්නට සිදු වන්නේ විපතකී.

තම කතාව විකාශනය හේතුඵල දහම අනුව ගොඩ නැගීම සඳහා කතුවරයා මේ සිද්ධිය ඉදිරිපත් කර හඳයා හා උපාලිස් අතර ළෙන්ගතුකම වර්ධනය වීම සඳහා එම කරුණු හේතු වූ බව පිඬු කොට දක්වයි.

උපාලිස් අව්‍යාජ ගැමියෙකු බව ඔප්පු කිරීමට ද කතාවේ කරුණු ඉදිරිපත් වේ.උදෑසන අවදි වීම, නැගෙනහිර අහස දෙස බලා නිවැරදිව වේලාව කීම, එවැනි ලක්ෂණ වේ.උපාලිස් හඳයා සමඟ කතා කරයි.එය ගොවිතැන කරත්ත රස්සාව කරන ගැමියෙකුගේ ලක්ෂණයකී.යං පුතා යං, මං නැති දාට බොට සාත්තු කරන්නේ කවුද වැනි යෙදුම් ද ඊට නිදසුන් වේ.උපාලිස්ගේ අවසාන මොහොතේ ද හඳයා ළග ම සිටියේ දරුවෙකු මෙනී.

තවත් ගැමි ලක්ෂණයක් වන්නේ, සැමියා සහ බිරිඳ අතර ළෙන්ගතු බවක් දක්නට ලැබීමයි.අවසාන රාත්‍රියේ දී උපාලිස්ට ගෙට ඇවිත් නිඳා ගන්නා ලෙස කීපවරක් ම බිරිඳ ඇවිටිලි කළාය.
"නන්දාවතීලාගේ තාත්තට හුලං වැදෙන්නට හොඳ නැහැ.එන්න අද විතරක් වත් ගේ ඇතුළෙ නිදා ගන්න." එහෙත් ඔහු ගේ ඇතුළට නොයයි.

ප්‍රථමපුරුෂ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් කතාව විකාශය වූව ද නාට්‍යමය ලක්ෂණවලින් යුක්තය.දෙබස් කථන බහුලව ප්‍රයෝජනයට ගෙන ඇත.කතාවින්‍යාසය ද ළගන්නා සුලු ලෙස ඉදිරිපත් කර ඇත.

අත්දැකීම් ඉතා හොඳින් ළබාගෙන ඇති බවක් පෙනෙයි.ගාල්ල කොටුව, උසාවිය, පොල් ඔය  පාලම ආදී ස්ථාන සඳහන් කර ඇති නිසා පැහැදිලි වේ.මේ නිසා කතාවට සජීවී බවක් ආරෝපණය වී තිබේ.ඒකීය ධාරණාව ආරක්ෂා කරගෙන ඇති නිසා කරුණු විසිරී ගොස් නැත.විශ්වාසනීයත්වයක් ද පළ වේ.

තිරිසන් සතෙකුට වූව ද කරුණාව දයාව හා කෘතවේදීත්වය පළ කිරීම මිනිස් යුතුකමකී යන ජීවන දෘෂ්ටිය කතාවෙන් අපට ලබා දෙයි.

ආචාර්යතුමා